SustainaBul

De SustainaBul is hét programma dat scholen helpt om duurzaamheid structureel te verankeren in hun organisatie en onderwijs. Het combineert een benchmark met een leernetwerk, waardoor instellingen niet alleen meten waar ze staan, maar ook leren van elkaar en samen stappen zetten.

De SustainaBul bestaat uit:

• Een vragenlijst gebaseerd op de Whole School Approach, die inzicht geeft in waar een school staat en welke ontwikkelkansen er zijn.
• Een benchmark die resultaten zichtbaar maakt en koplopers in het zonnetje zet.
• kennisuitwisseling, intervisie en netwerkbijeenkomsten.
• Het aanzetten van scholen om intern het gesprek te voeren over duurzaamheid.

Kortom: de SustainaBul is meer dan een ranking. Het is een benchmark en leernetwerk dat duurzaamheid in het onderwijs concreet maakt. Door scholen te ondersteunen met instrumenten, kennisdeling en inspiratie groeit de beweging naar structureel duurzaam onderwijs in alle onderwijssectoren.

De SustainaBul werd in 2012 ontwikkeld door Studenten voor Morgen voor het hoger onderwijs. Vanuit deze eerste editie zijn later de SustainaBul MBO, VO en PO ontstaan, elk met een aanpak die aansluit bij de praktijk van de sector.

Sinds 2025 wordt gewerkt aan de ontwikkeling van de SustainaBul PO. Basisscholen en besturen krijgen hiermee instrumenten om te bepalen waar ze staan en samen koers te zetten richting verduurzaming.

Er worden twee instrumenten ontwikkeld:

• Een Quick Scan voor scholen, waarmee schoolleiding, leerkrachten en leerlingen laagdrempelig inzicht krijgen in hoe duurzaamheid in de school is ingebed.
• Een uitgebreide vragenlijst voor besturen, waarmee beleid en strategie systematisch in kaart worden gebracht.

Naast de vragenlijsten ontstaat er een leernetwerk waarin bestuurders, schoolleiders, leerkrachten en duurzaamheidscoördinatoren ervaringen en kennis uitwisselen. Ook worden intervisiebijeenkomsten georganiseerd en goede voorbeelden gedeeld. Vanaf 2026 wordt de SustainaBul PO stapsgewijs uitgerold.

De SustainaBul VO is in 2023 voor het eerst uitgevoerd en uitgereikt. Scholen en koepels vullen een vragenlijst in en nemen deel aan een leernetwerk. Dit netwerk richt zich op bestuurders, duurzaamheidscoördinatoren en school- en teamleiders, zodat zij kennis en ervaringen kunnen uitwisselen.

Om deelname toegankelijker te maken, wordt gewerkt aan een Quick Scan. Dit instrument is bedoeld voor duurzaamheidscoördinatoren en school- en teamleiders en geeft snel inzicht in de stand van zaken binnen de school of stichting.

De SustainaBul VO bestaat daarmee uit:

• Een vragenlijst om duurzaamheid in kaart te brengen.
• Een leernetwerk voor bestuurders, duurzaamheidscoördinatoren en school- en teamleiders.
• Jaarlijkse uitreiking en inspiratiebijeenkomsten.

De SustainaBul MBO bestaat sinds 2019 en is ontwikkeld in nauwe samenwerking met de sector. Het programma richt zich sterk op professionalisering van sleutelpersonen, zoals duurzaamheidscoördinatoren, bestuurders, directeuren en opleidingsmanagers.

Belangrijke onderdelen zijn:

• De benchmark, uitgevoerd als peer review, die scholen helpt inzicht te krijgen in hun voortgang en ontwikkelkansen.
• Een leernetwerk met kennisdeelsessies, intervisie en collegiale uitwisseling, waarin coördinatoren, bestuurders en managers elkaar versterken.
• Informele netwerken, zoals een actieve WhatsApp-groep, die snelle uitwisseling mogelijk maken.
• Een bestuurlijke adviesgroep, waarin mbo-bestuurders samen werken aan strategische verankering van duurzaamheid in de sector.

De coöperatieve aanpak van de SustainaBul MBO combineert meten met leren. Scholen ervaren het invullen van de vragenlijst en de peer review niet alleen als monitoring, maar ook als interventie die intern het gesprek stimuleert. Door deze aanpak is de SustainaBul MBO uitgegroeid tot een belangrijke motor voor verduurzaming in het beroepsonderwijs.

De SustainaBul HO is in 2012 ontwikkeld door Studenten voor Morgen en richt zich op hogescholen en universiteiten. Studenten vullen de vragenlijst in en beoordelen instellingen op hun duurzaamheidsbeleid en -praktijk. De betrokkenheid van studenten is de kracht van deze aanpak: zij laten hun stem horen en stimuleren instellingen om stappen te zetten richting verduurzaming.

Naast de ranking organiseert Studenten voor Morgen jaarlijks kennisbijeenkomsten voor duurzaamheidscoördinatoren, zoals de uitreikings- en evaluatiebijeenkomsten.

Vanaf dit jaar wordt gewerkt aan een bredere aanpak, waarbij ook duurzaamheidscoördinatoren structureler worden betrokken. Daarnaast wordt gekeken naar wetenschappelijke validatie van de vragenlijst, zodat de resultaten een nog steviger fundament krijgen.

Zo blijft de SustainaBul HO zowel een ranglijst als een leerinstrument dat het hoger onderwijs uitdaagt en in beweging brengt.