Jongerenorganisaties worstelen met vullen bestuursvacatures

Uit het ‘Extracurriculaire activiteiten’-onderzoek van het ISO (Interstedelijk Studentenoverleg) bleek onder andere dat de tijdsbelemmerende factor van de bestuursfuncties een drempel vormt. Volgens dit onderzoek geeft een derde van de bevraagde hbo en universitaire studenten aan dat het doen van activiteiten binnen een bestuur voornamelijk tijdrovend is ten opzichte van een bijbaan. Voor universitaire studenten speelt deze belemmering een grotere rol, voornamelijk omdat bij hen tijdens dit onderzoek de zorgen groter waren over de invloed die deze nevenfunctie zou hebben op mogelijke studievertraging en de daarbij horende ‘lang-studeerboete’.

Volgens Rens Holtkamp, voorzitter van Youth for Climate, spelen tal van oorzaken een rol binnen het probleem. “Vroeger was er lokaal een veel hechtere gemeenschap, iedereen was lid van voetbalclubs, verenigingen of zelfs vakbonden. Dankzij allerlei factoren is dat nu niet meer zo. Door deze vorm van individualisme krijg je de situatie dat ook actiegroepen als de onze hier de consequenties van voelen.” Zegt Holtkamp. Youth for Climate is een organisatie die zich inzet voor een klimaatvriendelijker Nederland door scholieren actief te betrekken en op te komen voor hun belangen. Youth for Climate probeert in te spelen op de laagdrempeligheid van de bestuursfuncties. “Jongeren die ik heb leren kennen zijn vaak voorzichtig in het erkennen van wat zij kunnen. Bestuursvacatures klonken vaak heftig en zwaar. Vanuit dat uitgangspunt hebben wij nu deze vacatures eenvoudig omschreven met daarnaast een goed ‘kennis-en-kunde’-pakket. Zodoende hebben jongeren die bij ons willen solliciteren een veel beter beeld van de plek waar ze terecht komen, in plaats van dat ze het lastig zouden vinden om in te schatten wat er op hen afkomt binnen een bestuursfunctie als deze.” Vertelt de voorzitter van Youth for Climate.

“Wat jongerenbesturen bij bijvoorbeeld Youth for Climate en de Jonge Klimaatbeweging allemaal op vrijwillige basis voor elkaar krijgen is bewonderenswaardig. Daarnaast ontwikkel je je als student zelf ook enorm veel in zo’n functie.”

ANDERE OORZAKEN

Judith Meurs, ex-voorzitter van jongerenorganisatie Studenten van Morgen, herkent de problematiek met betrekking tot het vullen van bestuursvacatures. Studenten van Morgen is een netwerkorganisatie die zich bezighoudt met een duurzamere toekomst van het hoger onderwijs. “Steeds vaker merkten wij dat we lastiger in contact kwamen met mensen die geïnteresseerd waren in een bestuurlijke functie” aldus Meurs. Volgens haar zou een van de oorzaken kunnen liggen bij het gebruik van sociale media. “Door sociale media krijgen we structureel hele korte prikkels binnen. Een concentratieboog van tien seconden lijkt tegenwoordig al heel wat. Dit is iets wat bijdraagt aan het idee dat jongeren het steeds lastiger vinden om een ‘lange termijn mindset’ te vinden.” Volgens Meurs heeft dit concentratievacuüm een negatieve invloed op het effect van wervingscampagnes via sociale media. “Campagnes op sociale media hebben zeker effect. Echter moeten organisaties als de onze zich realiseren dat dit vaak enkel vluchtige ‘engagement’ is. Om een bestuur te vullen kun je je volgens mij beter richten op warme contacten.”

Deze warme contacten dienen volgens Judith op een andere manier gevonden te worden. Volgens haar is de kennis die een student van een organisatie heeft, essentieel voor diens enthousiasme voor een bestuurlijke functie. “We focussen ons tegenwoordig op duurzame contacten. Contacten waar energie in gestoken is en die daardoor nauw verweven zijn met de organisatie. Wanneer er eerder energie gestoken is in een contact, zal de drempel minder groot zijn om zich in te spannen voor een bestuursfunctie binnen de organisatie.” Op deze manier hoopt Judith samen met Studenten voor Morgen de komende jaren in stabieler vaarwater terecht te komen. Besturen die uit jongeren bestaan, vervullen namelijk volgens haar een hele belangrijke functie, voor bedrijven maar ook voor de jongeren zelf. “Wat jongerenbesturen bij bijvoorbeeld Youth for Climate en de Jonge Klimaatbeweging allemaal op vrijwillige basis voor elkaar krijgen is bewonderenswaardig. Daarnaast ontwikkel je je als student zelf ook enorm veel in zo’n functie.”

“Door onder andere maatregelen als de ‘lang-studeer’-boete sjezen studenten nu door hun studententijd heen. Dat maakt het heel stressvol.”

OPLOSSINGEN

Dit veelomvattende probleem kent volgens Loes Kreemers, gedragspsycholoog en docent aan de Hogeschool van Amsterdam, eigenlijk maar een oplossing. “Op dit moment wordt er voor jongeren totaal geen situatie gecreëerd om zich te verbreden met dit soort functies.” Volgens haar is dit dan ook geen onlogische ontwikkeling binnen de samenleving. “Vroeger kregen studenten de tijd en aanmoediging om te starten met deze nevenfuncties. Door onder andere maatregelen als de ‘lang-studeer’-boete sjezen studenten nu door hun studententijd heen. Dat maakt het heel stressvol.” De verantwoordelijkheid voor de verbreding van deze studenten ligt volgens haar dan ook niet bij de actiegroepen zelf, volgens haar ligt de hoofdrol bij de overheid. “Studenten maken logischerwijs een kosten-batenanalyse. Zij hebben een beeld van een bepaalde baan en zullen de dingen doen die nodig zijn om dit doel te bereiken. Op het moment dat de overheid en bedrijven ook de behoefte aan deze verbreding zien, zul je zien dat de interesse in deze functies ook weer zal toenemen. Functies als deze leveren namelijk bovenal de student zelf heel veel ervaring, voldoening en zelfs plezier op.”