Symposium VO voor Morgen
Op woensdag 30 november kwamen bestuurders, docenten, studenten en duurzaamheids- coördinatoren uit het voortgezet onderwijs samen. Lector Betekeniseconomie Kees Klomp opende het symposium waarna meer dan 100 deelnemers met elkaar aan de slag gingen middels workshops over o.a. wereldburgerschap, lesmethodes, circulair onderwijs en hoe je draagvlak kunt creëren binnen je school voor duurzaamheid. Ook leerden de deelnemers meer over het meet- en benchmarkinstrument SustainaBul VO.
‘Best practice SustainaBul VO 2022’
Drie genomineerden mochten hun good practice pitchen. Het publiek bepaalde de uiteindelijke winnaar; Huizermaat Huizen met hun Circuleerlingenraad om leerlingen mee te laten denken met de duurzame keuzes in de school. Docent en initiatiefnemer Bas de Bruijn; “Het verschil met een reguliere leerlingenraad is dat wij het klimaat als focuspunt hebben en onze medeleerlingen bewust willen maken van de uitdagingen op dat gebied. Daarom organiseren we activiteiten rondom dit thema.”
Op de tweede en derde plek zijn Aeres VMBO / MBO Almere en Stedelijk Gymnasium Breda geëindigd, ” Bauke Houtsma van Aeres VMBO /MBO Almere ontwikkelde samen met o.a. Stan Frijters, docent en onderzoeker Leren voor duurzame ontwikkeling, het Educatief Programma Floriade. Een online platform voor het voortgezet-, middelbaar- en hoger beroepsonderwijs dat bestaat uit Leren voor Duurzame Ontwikkeling lesmateriaal; concrete vraagstukken uit de praktijk en transitiegerichte thema’s die onderwerp waren op de Floriade (groen, energie, gezondheid of voeding). Ragne van Engelen van het Stedelijk Gymnasium Breda is samen met MBO Curio Urban Green Development en hun eigen leerlingencommissie GroenGym een vergroeningstraject gestart dat heeft geleid tot o.a. 1500 m2 aan grastegels, groene gevels, een daktuin incl. mussenhotel, 500m2 meer groen en niet geheel onbelangrijk; buitenschaaktafels voor contact met de buurt en omliggende basisscholen.
SustainaBul VO
De SustainaBul is de coöperatieve benchmark met ranking voor duurzaamheid in het onderwijs. De SustainaBul VO stimuleert en ondersteunt scholen om het onderwijs duurzamer te maken. Scholen helpen elkaar met de implementatie van duurzaamheid in alle facetten van de school. Binnen het mbo is deze benchmark al van gevestigde orde. Met het vo bevinden we ons in een startende fase. De SustainaBul wordt mede mogelijk gemaakt door de Goldschmeding Foundation.
Meer informatie over de SustainaBul VO vind je hier!
Programma
14.30 – 15.00 uur Inloop & ontvangst met de inspiratiemarkt met verschillende organisaties die laten zien wat ze voor jou kunnen betekenen. Met o.a:
- SustainaBul VO
- Day for Change
- Blauwe Knikker
- NADO
- GrowWizzKid
- Stichting Global Exploration
- NexxDott – Het Toekomstlabspel
- Stichting Technotrend
15.00 – 15.15 uur In de tijd plaatsen – Jan van de Venis, waarnemend ombudspersoon voor toekomstige generaties
15.15 – 15.25 uur Opening en welkom – Giuseppe van der Helm, directeur Leren voor Morgen en één van de Duurzame Docenten 2022 VO
15.25 – 16.00 uur Themaspreker Kees Klomp – lector Betekeniseconomie bij Kenniscentrum Business Innovation (Hogeschool Rotterdam) over de relatie tussen mens en wereldbeeld, en het betrekken van de omgeving in het onderwijs.
16.00 uur Korte pauze
16.10 – 18.00 uur Start Workshops (je volgt twee workshops van 50 min. Er is een korte pauze tussen beide workshops)
Lees meer
RONDE 1
1. Duurzaamheid door leerlingen (Marion Koster, Aeres VMBO Almere)
Ervaar hoe Aeres VMBO Almere de leerlingen meeneemt in duurzaam onderwijs. Aeres vmbo Almere is een Eco-school en gaat met zowel medewerkers als leerlingen bezig met duurzaamheid. Ervaar hoe Aeres VMBO Almere de leerlingen betrekt, hoe het Eco-schoolsteam eruit ziet en wat je zelf kunt doen op jouw school.
2. Docenten vertellen: praktijkvoorbeelden duurzaamheid & burgerschap (SustainaBul VO)Leren voor Morgen organiseert regelmatig themabijeenkomsten waar deelnemers kennis uitwisselen over verduurzaming van hun onderwijs. Vandaag staat het thema burgerschap op de agenda. Laat je inspireren door hoe andere docenten duurzaamheid in hun (wereld) burgerschapslessen en daarbuiten verwerken. Arnold Le Belle (Yuverta vmbo Aalsmeer) stelt het thema respect centraal: hoe gaan we met elkaar en de omgeving om? Pieter Temminck (Zone.college vmbo Twello) geeft je een inkijkje in zijn duurzame internationale projecten en het bodemspel, waarbij leerlingen spelenderwijs meer leren over bodemvruchtbaarheid.
3. Kantelpunt: het belangrijkste verhaal van onze tijd (de makers van Kantelpunt)
Tijdens deze workshop leer je de gratis te gebruiken geografische lesmethode Kantelpunt kennen. Uit de frustratie dat reguliere uitgevers duurzaamheid niet de plek geven die ze verdient in het curriculum, is Kantelpunt geboren. Kantelpunt is een aardrijkskundemethode voor de onderbouw VO welke duurzaamheid centraal zet. In deze interactieve workshop leer je de methode kennen en je verlaat de workshop met een handelingsperspectief voor hoe jij duurzaamheid in jouw curriculum een centrale plek geeft.
4. Wereldburgerschap en de SDGs (Stichting Global Exploration)
Tijdens de workshop kijken we naar een eerlijk wereldbeeld en leren de docenten meer over de Sustainable Development Goals. Door middel van een aantal werkvormen laten we zien hoe Stichting Global Explorationdeze thema’s op scholen aanpakt en krijgen jullie een aantal handige werkvormen, websites en tools aangeboden die je vervolgens zelf in de klas kunnen inzetten.
5. Transformatief duurzaamheidsonderwijs, wat is dat en wat kan ik ermee? (Teachers for Climate)
Wat is duurzaamheisonderwijs precies? Dat is een vraag die wij bij Teachers for Climate vaak krijgen in onze gesprekken met docenten, leerlingen en schoolleiders. Hoe kom je van een paar losse lessen over de plastic soep en wat zonnepanelen op het schooldak tot een samenhangende visie en structurele aanpak die echt de weg vrijmaken voor een duurzame toekomst? Wij hebben de wensen van leerlingen, ervaringen van duurzame docenten en internationaal onderzoek ondergebracht in een overkoepelend model met als doelstelling: leerlingen opleiden tot planetaire burgers. Tijdens deze workshop speciaal voor VO docenten verbinden we een hoopvolle visie op de toekomst aan curriculum, pedagogiek, didactiek, de schoolomgeving en schoolcultuur. Na de workshop heb je niet alleen een meer samenhangende visie op transformatief duurzaamheidsonderwijs, maar ook concrete handvatten om zelf mee aan de slag te gaan.
RONDE 2
1.En nu aan de slag met duurzaamheid!
Ontdek hoe meetinstrument SustainaBul VO jou kan helpen om aan de slag te gaan met duurzaamheid! Breng in kaart wat er al gebeurt en ga in gesprek met collega’s die hun ervaringen delen in het SustainaBul-netwerk.
2. Het Toekomstlabspel – Wie ben ik? Wat kan ik? Wat wil ik? (Pauline Maring, Nexxdott)
Ontdek spelenderwijs wat je interesseert door kennis te maken met de Sustainable Development Goals (SDG’s) van de United Nations. Formuleer je eigen Toekomstvraag en ga op zoek naar antwoorden. Dan ben je al begonnen met het vormgeven van je toekomst. In een speelse sessie van 25 minuten, begeleid door Pauline Maring van Nexxdott, maak je kennis met de mogelijkheden van het Toekomstlabspel voor je school.
3. Door de maag: voedsel in relatie tot duurzaam onderwijs (Stichting Circuleren en DOON)
Eten doen we elke dag. En eenderde van onze ecologische voetafdruk wordt bepaald door ons eetpatroon. Ontdek praktijkvoorbeelden uit het vmbo en praktijkonderwijs die de FOODprint op school verkleinen en laat je inspireren door de MBO Challenge Voedselverspilling, waarbij studenten hun tanden zetten in vraagstukken van echte opdrachtgevers!
4. Een brief aan de toekomst – met je leerlingen verder kijken (Marcel Elsenaar (Verus) en Miranda Willems (Lab Toekomstige Generaties))
‘Toekomst, dat zou op het rooster moeten staan’, zei een leerling laatst. Maar ja, we weten allemaal dat het rooster geen ruimte geeft voor meer vakken. Brief aan de toekomst is een goede manier om met leerlingen verder te kijken dan het diploma, verder dan een vervolgopleiding of een baan. Tijdens deze werksessie zullen we drie belangrijke principes achter het project presenteren en vervolgens met jullie aan de slag gaan om een concreet programma voor je eigen school samen te stellen uit de vele mogelijkheden. Het project sluit aan bij de opdracht burgerschapsvorming en kan aansluiten bij alle vakken.
5. Draagvlak voor duurzame ontwikkeling in je onderwijs (Bauke Houtsma, directeur Aeres VMBO en Aeres MBO Almere)
Ga met je collega-bestuurders in gesprek over dit onderwerp. Wat zijn de lessen van Aeres? Welke stappen zet je, wat is de stip op de horizon? Hoe richt je je op je omgeving? Deelnemers delen tips en trucs met elkaar.
18.00 – 18.45 Diner en inspiratiemarkt
18.45 – 19.30 Panelgesprek
Over de opbrengst van de workshops en de uitdagingen waar we voor staan met Bauke Houtsma (directeur Aeres VMBO en MBO Almere), Marlise Achterbergh (duurzaamheidscoördinator Esprit Scholengroep) en Leia van Veldhoven (bestuurslid Youth for Climate)
19.30 – 20.00 uur Uitreiking Best Practice SustainaBul VO
Luister naar drie pitches van deelnemers aan de SustainaBul VO en stem op het meest inspirerende goede voorbeeld
20.00 – 20.30 uur Meet, greet & drinks
