Op welke manier is duurzaamheid geïntegreerd in het curriculum?
“Drie jaar geleden hebben we het keuzedeel ‘Duurzaamheid in Beroep’ verplicht gesteld voor alle opleidingen. Iedere opleiding die we aanbieden moet 2, 3 of 4 keuzedelen opnemen in het curriculum, waarbij ‘Duurzaamheid in Beroep’ tegenwoordig een vast onderdeel is. Alle niveaus worden hierin bediend en de inhoud is niveau-specifiek vormgegeven. Het verschilt dus hoe het opgenomen is in het curriculum. Bij niveau 1 is er bijvoorbeeld nog geen ruimte voor een volledige lessenreeks. Daarom hebben we het bij hen verkort, maar volledig, opgenomen in een project. Bij niveau 4 wordt er het hele jaar lesgegeven over duurzaamheid en sluiten ze af met een project. Ten slotte is in de examenopdrachten meegenomen om onderzoek te doen en advies te geven over duurzaamheid aan het stagebedrijf. Deze adviezen worden vaak opgevolgd in de praktijk, dat is superleuk om te zien!”
Hoe ziet de lesstof eruit en hoe hebben jullie dit ontwikkeld?
“We zijn begonnen met een lesmethode in Wikiwijs, waarbij wordt ingezoomd op enkele duurzame thema’s. Voorbeelden hiervan zijn omgeving, kleding en voedsel. We merkten dat we het niet breed genoeg vonden en het niet altijd aansluiting vond met alle opleidingen. Duurzame kleding en automonteurs dat matched niet echt. Vanwege deze mismatch zijn we in 2021 begonnen met het toeschrijven van de lesstof richting de opleidingen. We hebben met de automonteurs bijvoorbeeld gekeken naar elektrisch rijden en het proces van olie en brandstof. Of met zorg naar een duurzame huisartspraktijk of een ‘healing environment’. In september 2022 zijn we nog een stap verder gegaan en kunnen we dankzij de Green Office van het ROCvAF SDG-magazines en vernieuwde lesstof in Xerte gebruiken. Ook is de opleidingsgerichte lesstof aangescherpt richting circulariteit, hier heeft 1 van onze duurzaamheidsambassadeurs een lesontwikkelingstraject voor zijn PDG aan gewijd.”
Hoe werkt dit binnen de organisatie?
“We werken hieraan met Team CRE (Circulaire Regionale Economie). Dit doen we met vier personen op basis van een RIF subsidie, waardoor we niet vastlopen op tijdsgebreken die vaak spelen in vaste onderwijsteams. Daarnaast zijn er CRE-ambassadeurs: docenten die enkele uren per week hebben om de lessen te ontwikkelen. Af en toe zitten we met het MT aan tafel om via hen aan de onderwijsmanagers mee te geven hoe belangrijk het is om hieraan te werken en te borgen dat het ook echt tot uitvoering komt. Studenten met duurzame ambities kunnen zich aansluiten bij Unit Green, onze duurzame studentencommissie. Hiermee organiseren we toffe acties, zoals een afvalcampagne of kledingruil.
Daarnaast hebben we de CRE-toolbox ontwikkeld die de reguliere onderwijsteams kan helpen om duurzaamheid een plek te geven in het curriculum, bijvoorbeeld door te kijken naar materiaalgebruik, excursies en samenwerkingen met bedrijven. We hebben actief contact met welwillende collega’s uit alle onderwijsteams en vragen hen wat er nodig is. Daarmee zijn we dus ook ondersteunend aan de reguliere onderwijsteams. Bij de studiedagen faciliteren we altijd een duurzaamheidsworkshop als programmaonderdeel.”
Werken jullie ook samen met organisaties en initiatieven buiten het onderwijs?
“Zeker! We werken met ongeveer 38 regionale bedrijven samen en geven projecten vorm samen met initiatieven als PRICE, Onderwijsconsortium Flevoland en Talent Kleurt Flevoland. Hier kunnen vervolgens docenten en klassen aan deelnemen. Via deze platforms proberen we ook de connectie te maken met het voortgezet onderwijs en het hoger beroepsonderwijs. We hebben regelmatig contact met de Green Office van Amsterdam om te kijken waar we samen in kunnen optrekken. Ten slotte werken we intensief samen met lokale overheden in projecten en gastlessen. Door de verbinding te zoeken met andere organisaties halen we kennis van buiten naar binnen en delen we kennis ook van binnen naar buiten.”
Wat zou je willen meegeven aan andere onderwijsinstellingen?
“Hierbij citeer ik graag de (voor ons dankzij Maurijn Odé) bekende woorden van Jan Jonker, namelijk dat we prutsend naar de circulaire economie bewegen. Soms werkt iets wel en de andere keer werkt iets niet. Wat we hebben gemerkt zijn dat de belangrijkste ingrediënten tijd en maatwerk zijn. Elke opleiding heeft andere inhoud en daarmee ook andere behoeftes. We blijven ons, net als het werkveld, ontwikkelen op dit vlak. De tips die ik zou willen meegeven is om je in ieder geval ook te richten op de samenwerking met de omgeving en ervoor te zorgen dat duurzaamheid intern kan landen in het onderwijs.”
Bekijk hier de CRE toolbox van MBO College Lelystad
Bekijk hier de SDG Magazines van Green Office ROC van Amsterdam
In juni vind de aanvraagperiode voor de RIF subsidie 2023 plaats.
SustainaBul MBO
Wil jouw mbo-school ook integraal werken aan duurzaamheid? Bij de SustainaBul MBO gaan we met elkaar in gesprek gaan over de wat we tegenkomen in het proces van verduurzaming in het MBO en stimuleren, inspireren en ondersteunen we elkaar. Meer informatie vind je op www.mbo.sustainabul.com